Het paasweekend is net weer achter de rug. Heerlijk zo’n extra dagje weekend! En er volgen binnenkort nog meer van dit soort cadeautjes: Hemelvaart (donderdag) en Pinksteren (maandag). Voor veel werknemers zijn dit werkdagen. Maar wat nu als de maandag of donderdag een parttime dag is, en jouw werknemers hierdoor een vrije feestdag mislopen? Moet je dit als werkgever compenseren? In deze blog gaan wij nader in op de regels over dit vraagstuk.
Feestdagen: wettelijk recht op een vrije dag?
Hoe zit het juridisch gezien met feestdagen en verlof? Er staat namelijk nergens in de wet dat werkgevers hun werknemers verlof moeten geven en hun loon moeten doorbetalen tijdens nationaal erkende feestdagen. Een wettelijk recht op een vrije dag op officiële feestdagen bestaat dus niet. Wel wordt hier vaak iets over afgesproken in de cao of arbeidsovereenkomst. In de meeste cao’s is bepaald dat werknemers vrij zijn tijdens officiële feestdagen. In bepaalde sectoren, zoals de zorg, is dit echter niet het geval. Daar is het noodzakelijk dat tijdens feestdagen wordt doorgewerkt.
Maar hoe zit het als werknemers op grond van de cao of arbeidsovereenkomst recht hebben op verlof tijdens een feestdag, en deze feestdag valt op hun (vrije) parttime dag?
Moet je parttimers compenseren voor gemiste feestdagen?
Ja, als werkgever moet je parttimers compenseren voor gemiste feestdagen. Dit oordeelde het College voor Rechten van de Mens in een zaak die was aangespannen door een voormalige accountmanager van een levensmiddelengroothandel.
De vrouw werkte van dinsdag tot en met vrijdag als parttimer. Verhoudingsgewijs vallen jaarlijks veel feestdagen op maandagen (denk aan Pasen en Pinksteren). In 2020 ontving zij daarom compensatie voor Tweede Paasdag en Tweede Pinksterdag, die zij als vrije dag misliep omdat deze allebei op een maandag vielen. In 2021 weigerde haar werkgever haar hier weer voor te compenseren. Ze besloot daarom naar het College voor de Rechten van de Mens te gaan.
Werkgever moet aantal vrije uren werknemers waarborgen…
Het College oordeelde dat het aan de werkgever is om te waarborgen dat iedere werknemer een naar verhouding van de arbeidsduur gelijk aantal vrije uren heeft. De werkgever benadeelde de vrouw dus door haar niet te compenseren. Er was sprake van een onderscheid in vrije feestdagen op grond van een verschil in arbeidsduur.
Dit oordeel is trouwens niet nieuw; al in 2011 oordeelde de Commissie Gelijke behandeling dat het onderscheid op arbeidsduur tussen parttimers en fulltimers een verboden onderscheid oplevert. Geniet de parttimer hierdoor naar verhouding minder vrije officiële feestdagen? Dan moet de werkgever hiervoor compenseren.
… maar is niet verplicht te compenseren
Hoewel het College voor de Rechten van de Mens oordeelt dat werknemers recht hebben op compensatie voor gemiste feestdagen, en werkgevers moeten waarborgen dat hierin geen onderscheid wordt gemaakt tussen parttimers en fulltimers, zijn werkgevers niet verplicht te compenseren! Dit komt omdat de uitspraken van het College voor de Rechten van de Mens niet juridisch bindend zijn. Het zijn namelijk geen gerechtelijke vonnissen. Voor parttimers is het dan ook wachten op een juridisch bindende uitspraak van een Nederlandse rechter, voordat zij hier daadwerkelijk een beroep op kunnen doen.
De oplossing: maak gebruik van een ‘jaaruren-systeem’
In principe mag een werkgever alleen onderscheid maken op grond van arbeidsduur als dit objectief gerechtvaardigd is. Het is dan ook niet netjes als een werkgever besluit niet te compenseren. In de uitspraak biedt het College een oplossing aan: het ‘jaaruren-systeem’. Dit systeem wijst elke werknemer het aantal vrije feestdagen toe, naar rato van het aantal uren dat hij of zij per week werkt. Dit systeem werd in twee eerdere zaken ook al voorgesteld door het College.
Jouw eigen jaaruren-systeem? Laat Penosa je helpen!
Penosa helpt je graag met jouw personeelsadministratie, zo ook met het opstellen van een jaaruren-systeem. Dat doen we volledig digitaal, snel en met kennis van zaken. Dat heeft twee voordelen: je weet zeker dat jouw personeelsadministratie altijd up-to-date is en je houdt tijd over om te ondernemen!
Neem gerust contact op.
Groet,
Sheila